Οι ιατροί είναι υποχρεωμένοι να συμμορφώνονται σε οποιαδήποτε περίπτωση παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες με τις θεμελιώδεις αρχές της ιατρικής επιστήμης και της πείρας που έχουν αποκτήσει βάσει της ειδικότητάς τους (δηλαδή από την αρχική διάγνωση – εξέταση συμπτωμάτων ασθενούς μέχρι και την χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής, θεραπεία, χειρουργική επέμβαση, κλπ). Πρέπει να επιδεικνύουν επιμέλεια όπως άλλωστε έχουν γενική υποχρέωση σύμφωνα και με το άρθρο 330 Αστικού Κώδικα. Τα παραπάνω προκύπτουν από τις διατάξεις του κώδικα περί άσκησης ιατρικού επαγγέλματος (ΑΝ1565/39) και από τον κώδικα ιατρικής δεοντολογίας ( Ν 3418/2005) όπως ισχύουν. Εφ’ όσον ο ιατρός ενήργησε τηρώντας τους παραπάνω κανόνες και όπως θα λειτουργούσε άλλος ιατρός της ίδιας ειδικότητας με την ίδια πείρα, τότε δεν ευθύνεται – κατ’ αρχάς- για τυχόν κακό αποτέλεσμα των ιατρικών πράξεών του. Με άλλα λόγια, εφ’ όσον δεν υπήρχε άλλος τρόπος θεραπείας τότε το αποτέλεσμα που επήλθε θα ήταν αναπόφευκτο ακόμη και αν είχε δράσει στη θέση του άλλος ιατρός.

Τι γίνεται στην περίπτωση όπου ο ιατρός υπέπεσε σε σφάλμα;

Για να κριθεί ότι η βλάβη που υπέστη ο ασθενής αποτελεί ευθύνη του ιατρού και μάλιστα αδικαιολόγητη, θα πρέπει τρίτο πρόσωπο (συνήθως άλλος ιατρός – πραγματογνώμονας) να εξηγήσει λεπτομερώς την διαδικασία θεραπείας που ακολούθησε ο συγκεκριμένος ιατρός, να εντοπίσει το σφάλμα και την άστοχη ενέργεια και στη συνέχεια να εξηγήσει πως θα έπρεπε να είχε η κατάσταση του ασθενούς εάν είχε πραγματοποιηθεί η σωστή θεραπεία. Σε περίπτωση ατυχήματος (πχ τραυματισμός άλλου σημείου ζωτικών οργάνων ασθενούς κατά τη διάρκεια επέμβασης) τότε η ευθύνη του ιατρού είναι αυταπόδεικτη και πρόκειται για ατομικό σφάλμα και πρόκληση ζημίας. Το ελληνικό δίκαιο απαγορεύει την αμελή συμπεριφορά και το ιατρικό σφάλμα συνιστά τέτοια συμπεριφορά (Πολυμελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης 12598/2003 Αρμ 2004,141).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Το βάρος της απόδειξης φέρει ο ζημιωθείς (δηλαδή αυτός που έχει υποστεί ζημία από πράξεις ιατρού) και για τον λόγο αυτό η αγωγή αποζημίωσης σε βάρος ιατρού θα πρέπει να ανατίθεται σε Δικηγόρο με ειδίκευση σε τέτοιας φύσης υποθέσεις.

Ευθύνεται η κλινική για σφάλμα ιατρού; Αγωγή αποζημίωσης σε βάρος κλινικής.

Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα «Ο κύριος ή ο προστήσας κάποιον άλλον σε μια υπηρεσία ευθύνεται για τη ζημία που ο υπηρέτης ή ο προστηθείς προξένησε σε τρίτον παράνομα κατά την υπηρεσία του» . Στην προκειμένη περίπτωση ο προστήσας είναι η κλινική ή το νοσοκομείο ενώ ο προστηθείς είναι ο ιατρός. Δηλαδή, εάν από αμελή κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του συμπεριφορά του προστηθέντος ιατρού επήλθε η σωματική βλάβη προσώπου νοσηλευομένου σε ιδιωτική κλινική, η προστήσασα τον ιατρό κλινική ευθύνεται για την αποκατάσταση της περιουσιακής ζημίας και της ηθικής βλάβης που υπέστη το πιο πάνω πρόσωπο.

Σε περίπτωση Δημόσιου Νοσοκομείου και ιατρού που απασχολείται σε αυτό, τυχόν ευθύνη του ιατρού από σφάλμα ή παράλειψή του γεννά διοικητική διαφορά ουσίας και η σχετική αγωγή αποζημίωσης ασκείται στα Διοικητικά Δικαστήρια. Αυτό διότι η σχέση ασθενούς νοσηλευόμενου και δημόσιου Νοσοκομείου είναι σχέση δημοσίου δικαίου σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο.

Σε περίπτωση θανάτου του ασθενούς από ιατρικό σφάλμα δικαιούνται αποζημίωση οι κληρονόμοι;

Στην περίπτωση αυτή οι κληρονόμοι του ασθενούς που τελικά απεβίωσε εξ αιτίας σφάλματος ιατρού τότε οι συγγενείς δικαιούνται να λάβουν χρηματική ικανοποίηση για την ψυχική οδύνη δηλαδή για την συναισθηματική ζημία που έχουν υποστεί από την απώλεια συγγενούς τους. Η νομολογία των ελληνικών Δικαστηρίων έχει διευρύνει σημαντικά την έννοια της «οικογένειας» προκειμένου να αναγνωρίσει τα πρόσωπα που δικαιούνται να λάβουν χρηματική ικανοποίηση για θάνατο συγγενούς.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Σε περίπτωση διάγνωσης ιατρικού σφάλματος, παράλειψης ενημέρωσης για τις αναγκαίες ιατρικές πράξεις ή φόβο αποτυχίας θεραπείας θα πρέπει άμεσα να πραγματοποιηθούν συγκεκριμένες ενέργειες προκειμένου να εξασφαλιστούν σημαντικά αποδεικτικά στοιχεία για την έγερση σχετικής αγωγής αποζημίωσης.